e-Standard
- 29 ต.ค. 67
-
29
-
ทำอย่างไรให้ ลายมือชื่อดิจิทัล (digital signature) มีคุณสมบัติรองรับการตรวจสอบความถูกต้องในระยะยาว (long-term digital signature) ?
ลายมือชื่อดิจิทัล (digital signature) เป็นลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส์ (electronic signature) ที่ได้จากกระบวนการเข้ารหัสลับข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์หรือแฮชของข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ ด้วยกุญแจส่วนตัว (private key) ในระบบรหัสแบบอสมมาตร (asymmetric cryptography) ซึ่งมีคุณสมบัติด้านความมั่นคงปลอดภัยที่ช่วยให้สามารถยืนยันตัวเจ้าของลายมือชื่อ (authentication) และสามารถตรวจพบการเปลี่ยนแปลงของข้อความและลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส์ได้นับแต่เวลาที่สร้างลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส์ขึ้น (data integrity) รวมถึงการทำให้เจ้าของลายมือชื่อไม่สามารถปฏิเสธความรับผิดจากข้อความที่ตนเองลงลายมือชื่อได้ (non-repudiation) [1]
โดยทั่วไป โครงสร้างข้อมูลของลายมือชื่อดิจิทัล (ตามรูปที่ 1) จะประกอบด้วยส่วนประกอบหลัก ดังนี้ [2]
- เอกสารที่จะลงลายมือชื่อของเจ้าของลายมือชื่อ (signer’s document)
- แอตทริบิวต์ที่ถูกลงลายมือชื่อ (signed attributes) ซึ่งเป็นรายการข้อมูลเกี่ยวกับลายมือชื่อที่นำเข้ามาใช้คำนวณค่าลายมือชื่อดิจิทัล
- ค่าลายมือชื่อดิจิทัล (digital signature value) ซึ่งเป็นค่าที่คำนวณได้จากกระบวนการเข้ารหัสลับเอกสารที่จะลงลายมือชื่อและแอตทริบิวต์ที่ถูกลงลายมือชื่อ ด้วยกุญแจส่วนตัวของเจ้าของลายมือชื่อ และ
- แอตทริบิวต์ที่ไม่ต้องถูกลงลายมือชื่อ (unsigned attributes) ซึ่งเป็นรายการข้อมูลเกี่ยวกับลายมือชื่อที่ไม่ถูกนำเข้ามาใช้คำนวณค่าลายมือชื่อดิจิทัล
-มคณสมบต/signature-structure.jpg.aspx "signature-structure.jpg")
รูปที่ 1 โครงสร้างข้อมูลของลายมือชื่อดิจิทัล
ทั้งนี้ ลายมือชื่อดิจิทัลพื้นฐาน (basic) จะมีข้อมูลอ้างอิงถึงใบรับรองที่ใช้ลงลายมือชื่อ (reference to the signing certificate) เป็นแอตทริบิวต์ที่ถูกลงลายมือชื่อ (signed attribute) (ตามรูปที่ 2) โดยการระบุใบรับรองที่จะใช้ตรวจสอบความถูกต้องของลายมือชื่อนั้นจะทำให้สามารถป้องกันความเสี่ยงจากเหตุการณ์การแทนที่ใบรับรองด้วยใบรับรองอันอื่นหรือใบรับรองอันใหม่ (simple substitution and reissuing attacks) อย่างไรก็ตาม
ลายมือชื่อดิจิทัลพื้นฐานจะสามารถตรวจสอบความถูกต้องได้ตราบใดที่ใบรับรองที่เกี่ยวข้องยังไม่ถูกเพิกถอน (revoked) หรือหมดอายุ (expired)
-มคณสมบต/signature-basic.jpg.aspx "signature-basic.jpg")
รูปที่ 2 ลายมือชื่อดิจิทัลพื้นฐาน (basic)
เพื่อให้ลายมือชื่อดิจิทัลมี
ความสามารถในการตรวจสอบความถูกต้องได้ในอนาคต แม้ว่าใบรับรองที่เกี่ยวข้องหรือข้อมูลอื่นที่จำเป็นสำหรับการตรวจสอบความถูกต้องอาจจะถูกเพิกถอน (revoked) หมดอายุ (expired) หรือไม่สามารถเข้าถึงทางออนไลน์ได้ หรืออัลกอริทึมเข้ารหัสลับ (cryptographic algorithm) ที่ใช้สร้างลายมือชื่อดิจิทัลอาจจะไม่มีความแข็งแรงเพียงพอที่จะเชื่อถือได้ ลายมือชื่อดิจิทัลพื้นฐาน (basic) จำเป็นต้องมีการเพิ่มคุณสมบัติลายมือชื่อดิจิทัล (signature augmentation) ให้รองรับการตรวจสอบความถูกต้องได้ในระยะยาว (long-term validation) ภายหลังจากการสร้างลายมือชื่อดิจิทัลแล้ว
ลายมือชื่อดิจิทัลที่มีคุณสมบัติรองรับการตรวจสอบความถูกต้องในระยะยาว (long-term digital signature) จะมีการเพิ่มเติมแอตทริบิวต์ที่ไม่ต้องถูกลงลายมือชื่อ (unsigned attributes) ด้วยข้อมูลเกี่ยวกับโทเคนประทับเวลา (time-stamp token) และข้อมูลสำหรับตรวจสอบความถูกต้องลายมือชื่อดิจิทัล (validation data) (ตามรูปที่ 3) เพื่อให้เวลาที่ลงลายมือชื่อ (signing time) สามารถระบุได้ การเปลี่ยนแปลงใด ๆ ที่เกิดแก่ข้อมูลเกี่ยวกับลายมือชื่อและข้อมูลสำหรับตรวจสอบความถูกต้องลายมือชื่อดิจิทัลสามารถตรวจพบได้ และเกิดการทำงานร่วมกันได้ (interoperability) ระหว่างแอปพลิเคชันที่เกี่ยวข้องกับลายมือชื่อดิจิทัล
รูปที่ 3 การเพิ่มคุณสมบัติลายมือชื่อดิจิทัลให้รองรับการตรวจสอบความถูกต้องได้ในระยะยาว
ลายมือชื่อดิจิทัลที่มีคุณสมบัติรองรับการตรวจสอบความถูกต้องในระยะยาว (long-term digital signature) สามารถแบ่งออกเป็น 3 ระดับ (signature class) ดังนี้ [2]
- ลายมือชื่อดิจิทัลระดับ T (signature with time)
-มคณสมบต/signature-T-(1).jpg.aspx "signature-T-(1).jpg")
รูปที่ 4 ลายมือชื่อดิจิทัลระดับ T (signature with time)
- ลายมือชื่อดิจิทัลระดับ LT (signature with long-term validation material)
-มคณสมบต/signature-LT.jpg.aspx "signature-LT.jpg")
รูปที่ 5 ลายมือชื่อดิจิทัลระดับ LT (signature with long-term validation material
- ลายมือชื่อดิจิทัลระดับ LTA (signature providing long-term availability and integrity of validation material)
-มคณสมบต/signature-LTA.jpg.aspx "signature-LTA.jpg")
รูปที่ 6 ลายมือชื่อดิจิทัลระดับ LTA (signature providing long-term availability and integrity of validation material
ทั้งนี้ คุณสมบัติและแอตทริบิวต์ (attributes) ที่เพิ่มเข้าไปของลายมือชื่อดิจิทัลที่มีคุณสมบัติรองรับการตรวจสอบความถูกต้องในระยะยาว (long-term digital signature) แต่ละระดับ มีรายละเอียดตามตารางที่ 1
ตารางที่ 1 ระดับของลายมือชื่อดิจิทัลที่มีคุณสมบัติรองรับการตรวจสอบความถูกต้องในระยะยาว (long-term digital signature)
| ลายมือชื่อดิจิทัลที่มีคุณสมบัติรองรับการตรวจสอบความถูกต้องในระยะยาว (long-term digital signature) |
| ระดับ |
คุณสมบัติด้านการตรวจสอบความถูกต้องได้ในระยะยาว |
แอตทริบิวต์ (attributes) ที่เพิ่มเข้าไป |
ลายมือชื่อดิจิทัลระดับ T
(signature
with time) |
ลายมือชื่อดิจิทัลระดับ T เป็นลายมือชื่อดิจิทัลที่ยืนยันการมีอยู่ของลายมือชื่อดิจิทัล ณ จุดเวลาที่ระบุในโทเคนประทับเวลา (time-stamp token) ซึ่งได้รับการรับรองโดยผู้ให้บริการประทับเวลา (time-stamping authority: TSA)
โทเคนประทับเวลาบนค่าลายมือชื่อดิจิทัล (signature time-stamp token) ควรระบุเวลาที่ใกล้เคียงกับเวลาที่สร้างลายมือชื่อดิจิทัลให้มากที่สุด เพื่อลดความเสี่ยงจากการปฏิเสธความรับผิดของเจ้าของลายมือชื่อว่าไม่ได้สร้างลายมือชื่อดิจิทัล ณ เวลานั้น
ลายมือชื่อดิจิทัลระดับ T มีความสามารถในการตรวจสอบความถูกต้องของลายมือชื่อดิจิทัลได้ แม้ว่าใบรับรองจะถูกเพิกถอน (revoked) ภายหลังจากการสร้างลายมือชื่อดิจิทัลแล้ว
อย่างไรก็ตาม จำเป็นต้องสร้างโทเคนประทับเวลาบนค่าลายมือชื่อดิจิทัล ก่อนที่ใบรับรองจะถูกเพิกถอนหรือหมดอายุ หากไม่สามารถทำได้ การตรวจสอบความถูกต้องของลายมือชื่อดิจิทัลอาจไม่สำเร็จ
|
เพิ่มเติมแอตทริบิวต์จากลายมือชื่อดิจิทัลพื้นฐาน (basic) ดังนี้
- โทเคนประทับเวลาบนค่าลายมือชื่อดิจิทัล (signature time-stamp token) จากผู้ให้บริการประทับเวลา (time-stamping authority: TSA)
|
ลายมือชื่อดิจิทัลระดับ LT
(signature
with long-term validation material) |
ลายมือชื่อดิจิทัลระดับ LT เป็นลายมือชื่อดิจิทัลที่ให้ความพร้อมใช้งานระยะยาว (long-term availability) ของข้อมูลสำหรับตรวจสอบความถูกต้องลายมือชื่อดิจิทัล (validation data) โดยการรวมข้อมูลทั้งหมดหรือค่าอ้างอิงถึงข้อมูลที่จำเป็นสำหรับการตรวจสอบความถูกต้องลายมือชื่อดิจิทัลเข้าไว้ในลายมือชื่อดิจิทัลด้วย
แม้ว่าลายมือชื่อดิจิทัลระดับ T จะสามารถตรวจสอบความถูกต้องได้ตราบใดที่ข้อมูลสำหรับตรวจสอบความถูกต้องลายมือชื่อดิจิทัล (validation data) ยังสามารถเข้าถึงทางออนไลน์ได้โดยผู้ตรวจสอบ อย่างไรก็ตาม ในกรณีที่ไม่แน่ใจว่าข้อมูลสำหรับตรวจสอบความถูกต้องลายมือชื่อดิจิทัลจะยังคงออนไลน์และพร้อมใช้งานโดยผู้ตรวจสอบหรือไม่ หรือผู้ตรวจสอบบางรายจะไม่สามารถเข้าถึงข้อมูลนั้นได้ ก็จำเป็นต้องมีการบันทึกข้อมูลดังกล่าวไว้ในลายมือชื่อดิจิทัลระดับ LT |
เพิ่มเติมแอตทริบิวต์จากลายมือชื่อดิจิทัลระดับ T ดังนี้
- ข้อมูลสำหรับตรวจสอบความถูกต้องลายมือชื่อดิจิทัล (validation data) เช่น เส้นทางใบรับรอง (certificate path) และข้อมูลการเพิกถอนใบรับรอง (revocation data) ทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับลายมือชื่อดิจิทัลและโทเคนประทับเวลา
|
ลายมือชื่อดิจิทัลระดับ LTA
(signature providing
long-term availability
and integrity
of validation material) |
ลายมือชื่อดิจิทัลระดับ LTA เป็นลายมือชื่อดิจิทัลที่ให้ความพร้อมใช้งานและความสามารถตรวจพบการเปลี่ยนแปลงได้ในระยะยาว (long-term availability and integrity) ของข้อมูลสำหรับตรวจสอบความถูกต้องลายมือชื่อดิจิทัล (validation data) และยังสามารถตรวจสอบความถูกต้องของลายมือชื่อดิจิทัลได้ แม้ในกรณีที่มีเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่จำกัดความถูกต้องของลายมือชื่อดิจิทัล เช่น เมื่อใบรับรองถูกเพิกถอน (revoked) หรือหมดอายุ (expired) และเมื่อความมั่นคงปลอดภัยของอัลกอริทึมเข้ารหัสลับ (cryptographic algorithm) หรือขนาดของกุญแจเข้ารหัสลับ (key size) ที่ใช้สร้างลายมือชื่อดิจิทัล เป็นที่น่าสงสัยหรือไม่มีความแข็งแรงเพียงพออีกต่อไป
ก่อนที่อัลกอริทึม กุญแจ และข้อมูลเข้ารหัสลับอื่น ๆ ที่ใช้ในขณะที่สร้างลายมือชื่อดิจิทัลจะไม่มีความมั่นคงปลอดภัย และฟังก์ชันการเข้ารหัสลับจะมีช่องโหว่ หรือก่อนที่ใบรับรองที่สนับสนุนโทเคนประทับเวลาอันก่อนหน้าจะถูกเพิกถอนหรือหมดอายุ ควรมีการป้องกันเอกสารที่จะลงลายมือชื่อ ค่าลายมือชื่อดิจิทัล รวมถึงแอตทริบิวต์ใด ๆ ที่มีอยู่ในลายมือชื่อดิจิทัลระดับ LT ด้วยการยืนยันเวลา (time-assertion)
การยืนยันเวลาหรือการสร้างโทเคนประทับเวลาบนข้อมูลทั้งหมดในลายมือชื่อดิจิทัล (archive time-stamp token) เป็นการเชื่อมโยงข้อมูลทั้งหมดกับจุดเวลาเพื่อสร้างหลักฐานว่าข้อมูลดังกล่าวมีอยู่จริง ณ เวลานั้นที่ระบุในโทเคนประทับเวลา ซึ่งได้รับการรับรองโดยผู้ให้บริการประทับเวลา (time-stamping authority: TSA)
ทั้งนี้ การยืนยันเวลาหรือการสร้างโทเคนประทับเวลาควรทำซ้ำในเวลาที่เหมาะสมก่อนที่การป้องกันที่ทำไว้โดยโทเคนประทับเวลาอันก่อนหน้าจะไม่มีความมั่นคงปลอดภัย และควรใช้อัลกอริทึมเข้ารหัสลับที่แข็งแกร่งขึ้นหรือขนาดของกุญแจเข้ารหัสลับที่ยาวขึ้นกว่าที่ใช้ในลายมือชื่อดิจิทัลเดิมหรือโทเคนประทับเวลาอันก่อนหน้า
|
เพิ่มเติมแอตทริบิวต์จากลายมือชื่อดิจิทัลระดับ LT ดังนี้
- โทเคนประทับเวลาบนข้อมูลทั้งหมดในลายมือชื่อดิจิทัล (archive time-stamp token) จากผู้ให้บริการประทับเวลา (time-stamping authority: TSA)
|
อ้างอิง
- ข้อเสนอแนะมาตรฐานด้านเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารที่จำเป็นต่อธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ ว่าด้วยแนวทางการลงลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส์ เลขที่ ขมธอ. 23-2563 เวอร์ชัน 1.0.
- ETSI EN 319 102-1 ver 1.3.1 (2021-11) Electronic Signatures and Trust Infrastructures (ESI); Procedures for Creation and Validation of AdES Digital Signatures; Part 1: Creation and Validation.
- ISO 14533-1:2022 Processes, data elements and documents in commerce, industry and administration; Long term signature; Part 1: Profiles for CMS Advanced Electronic Signatures (CAdES).
- ISO 14533-2:2021 Processes, data elements and documents in commerce, industry and administration; Long term signature; Part 2: Profiles for XML Advanced Electronic Signatures (XAdES).
- ISO 14533-3:2017 Processes, data elements and documents in commerce, industry and administration; Long term signature; Part 3: Long term signature profiles for PDF Advanced Electronic Signatures (PAdES).