Digital Service
- 12 พ.ค. 66
-
1107
-
Data Sharing ยิ่งแชร์กัน ยิ่งได้ประโยชน์
ปัจจุบันเรากำลังอยู่ในโลกแห่ง Big Data และหลายคนก็อาจสงสัยว่าข้อมูลจำนวนมหาศาลเหล่านี้เกิดขึ้นมาจากไหน? รายงานสถิติของปี 2022 พบว่าใน 1 นาที เกิดการค้นหาบน Google ถึง 5.9 ล้านครั้ง เกิดการแชร์เนื้อหาบน Facebook ถึง 1.7 ล้านโพสต์ และเกิดการใช้จ่ายบนแพลตฟอร์ม Amazon สูงถึง 443,000 ดอลลาร์สหรัฐ โดยส่วนหนึ่งเป็นผลมาจากการเติบโตของจำนวนผู้ใช้งานอินเทอร์เน็ตทั่วโลก อย่างไรก็ตาม แม้ว่าข้อมูลเหล่านี้จะเต็มไปด้วยโอกาสมากมาย แต่ก็ยังมีความท้าทายในการดึงศักยภาพของข้อมูลมาใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด ดังจะเห็นได้จาก European Commission ออกมาระบุว่า 80% ของข้อมูลในภาคอุตสาหกรรมยังไม่ได้ถูกนำมาใช้ประโยชน์อย่างเต็มที่ ด้วยเหตุนี้เองการขับเคลื่อนให้เกิดการแบ่งปันข้อมูล (Data Sharing) จึงเป็นปัจจัยสำคัญที่จะช่วยปลดล็อกความเป็นไปได้ใหม่ ๆ เพื่อก้าวจาก Big Data ไปสู่ Data Economy ก่อให้เกิดประโยชน์และความก้าวหน้าทางเศรษฐกิจและสังคมต่อไป
ยิ่งแชร์กัน ยิ่งได้ประโยชน์อย่างไร?
ภาคประชาชน: เกิด Personalization จากการนำข้อมูลมาออกแบบสินค้าและบริการเพื่อตอบโจทย์ลูกค้ารายบุคคล
หาก Data Sharing สามารถเกิดขึ้นได้จริง จะช่วยให้ประชาชนได้รับบริการที่มีความสะดวกและถูกออกแบบมาให้เหมาะสำหรับความต้องการเฉพาะบุคคล (Personalization) ครอบคลุมทั้งการรับบริการทั้งจากภาครัฐและภาคเอกชน เช่น กรณีการซื้อสินค้าออนไลน์ หากผู้ขายมีข้อมูลประวัติการซื้อสินค้าที่ผ่านมาของลูกค้ารายนั้น ก็จะสามารถแนะนำสินค้าได้ตรงใจและประสบการณ์โดยรวมของลูกค้าก็จะมีความพอใจมากขึ้น อีกทั้งในแง่ของบริการสุขภาพ การทำ Data Sharing เพื่อแบ่งปันข้อมูลประวัติการรักษาของผู้ป่วยข้ามสถานพยาบาล จะช่วยให้ผู้ป่วยเข้าใช้บริการในโรงพยาบาลได้สะดวกมากขึ้น มากไปกว่านั้นการทำ Data Sharing ยังจะช่วยปูทางให้เกิดการแพทย์แม่นยำ (Precision Medicine) เพื่อให้แพทย์สามารถวินิจฉัยและวางแผนการรักษาผู้ป่วยได้ตรงจุด
ภาคธุรกิจ: เกิด Business Model (โมเดลธุรกิจ) รูปแบบใหม่ที่ใช้ประโยชน์และสร้างรายได้จากข้อมูล
ในยุคที่ภาคธุรกิจต้องปรับตัวให้เท่าทันต่อโลกที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา นอกจากธุรกิจจะนำข้อมูลภายในองค์กรมาต่อยอดสร้างมูลค่าหรือเพิ่มความสามารถในการแข่งขันแล้ว การทำ Data Sharing จะช่วยให้ธุรกิจสามารถเข้าถึงข้อมูลและมุมมองที่หลากหลายมากขึ้น เพื่อมาช่วยต่อยอดทั้งในแง่ของการพัฒนาสินค้าและบริการเดิมให้ตอบโจทย์ความต้องการลูกค้า หรืออาจเป็นในรูปแบบของการสร้างสินค้าและบริการใหม่ที่ต่อยอดจากการใช้ข้อมูล จนเกิดเป็นแหล่งรายได้ใหม่ของบริษัท รวมไปถึงการนำข้อมูลมาช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการดำเนินงานและประหยัดต้นทุนการดำเนินงานของธุรกิจได้ นอกจากนี้ ความร่วมมือในการทำ Data Sharing ยังถือเป็นโอกาสอันดีที่เปิดโอกาสให้ภาคธุรกิจทั้งที่อยู่ในอุตสาหกรรมเดียวกันหรือข้ามอุตสาหกรรม มาร่วมมือกันเพื่อปลดล็อกปัญหาที่หลายธุรกิจมักเผชิญ (Common Pain Points) เช่น การทำ Data Sharing เพื่อช่วยในการตรวจจับการทุจริต (Fraud Detection) ที่อาจเกิดในภาคธุรกิจต่าง ๆ หรือร่วมกันยกระดับความสามารถของอุตสาหกรรมด้วยการใช้ประโยชน์จากข้อมูล เช่น การทำ Data Sharing เพื่อผลักดันให้เกิด Precision Medicine ได้จริง
ภาครัฐ: เกิดแนวคิด Smart City (เมืองอัจฉริยะ) ที่นำข้อมูลมาช่วยวางแผนและบริหารจัดการเมืองอย่างมีประสิทธิภาพ
ในแง่ของภาครัฐการทำ Data Sharing จะนำไปสู่การตัดสินใจเชิงนโยบายและการให้บริการสาธารณะที่มีประสิทธิภาพ เช่น การทำ Data Sharing สำหรับพัฒนาระบบขนส่งและจราจรอัจฉริยะ ซึ่งจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการจัดการระบบขนส่งมวลชน เพิ่มความปลอดภัย และช่วยบรรเทาปัญหาการจราจรติดขัด รวมไปถึงการนำข้อมูลมาช่วยวางแผนและบริหารจัดการเมืองอัจฉริยะ (Smart City) ให้มีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ การทำ Data Sharing ระหว่างหน่วยงานภาครัฐ ยังช่วยให้เกิดการตัดสินใจเชิงนโยบายที่มีประสิทธิภาพ อีกทั้งข้อมูลของภาครัฐบางส่วนที่สามารถเปิดเผยได้ ยังสามารถเปิดเผยข้อมูลออกมาในรูปแบบของ Open Data เพื่อให้หน่วยงาน องค์กร หรือบุคคลอื่นสามารถนำข้อมูลเหล่านี้ไปใช้ต่อยอดในงานวิจัยหรือการพัฒนานวัตกรรมใหม่ ๆ ได้อีกมากมาย
ภาคการวิจัยและพัฒนา: เกิดงานวิจัยเชิงบูรณาการที่นำไปสู่การค้นพบและขยายองค์ความรู้ในการแก้ปัญหาและพัฒนาประเทศ
การทำงานวิจัยเป็นอีกหนึ่งแรงสำคัญที่จะช่วยขับเคลื่อนความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์และนวัตกรรมของประเทศ ทุกวันนี้ในแง่ของการทำงานวิจัยยังมีความท้าทายอยู่หลายอย่างที่นักวิจัยต้องพบเจอ ไม่ว่าจะเป็นข้อจำกัดในการเข้าถึงชุดข้อมูลที่มีความครอบคลุมและหลากหลายเพื่อมาใช้ต่อยอดในการทำวิจัย อีกทั้งยังมีความท้าทายในการทำงานร่วมกันระหว่างหน่วยงานวิจัย เนื่องจากในปัจจุบันมักจะเป็นการทำงานวิจัยแบบแยกกันในแต่ละหน่วยงาน ซึ่งการทำ Data Sharing จะช่วยให้นักวิจัยเกิดความสะดวกในการเข้าถึงชุดข้อมูลหรือวิธีการวิจัยที่ถูกสร้างขึ้นแล้วจากงานวิจัยก่อนหน้า เพื่อให้เกิดการเรียนรู้และต่อยอดเป็นสิ่งใหม่ที่ไม่เคยมีใครค้นพบมาก่อน ดังเช่น โครงการ European Open Science Cloud (EOSC) ที่เกิดขึ้นในสหภาพยุโรป (EU)
ประเทศไทย: เกิดนวัตกรรมเทคโนโลยีที่ทวีคูณความฉลาดจากการ Train ด้วยข้อมูลมหาศาลและหลากหลาย ช่วยให้ประเทศเติบโตและก้าวหน้า
การทำ Data Sharing สามารถช่วยส่งเสริมการเติบโตทางเศรษฐกิจและความสามารถการแข่งขันของประเทศผ่านหลากหลายรูปแบบ เริ่มตั้งแต่การช่วยส่งเสริมการพัฒนาเทคโนโลยี เช่น การทำ Data Sharing เพื่อช่วยให้มีชุดข้อมูลขนาดใหญ่และหลากหลายมากเพียงพอสำหรับใช้ในการพัฒนาเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence: AI) เพื่อให้ AI เกิดการเรียนรู้และพัฒนาความสามารถในการตัดสินใจ นอกจากนี้ หากภาคธุรกิจสามารถนำชุดข้อมูลหรือมุมมองทางธุรกิจที่ได้จากการทำ Data Sharing มาต่อยอดเป็นสินค้าหรือบริการใหม่ ซึ่งจะนำมาสู่รายได้และการจ้างงานที่เพิ่มขึ้น อีกทั้งการทำ Data Sharing ยังนำไปสู่การใช้ทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ และสามารถช่วยแก้ปัญหาสำคัญ ๆ ที่เป็นความท้าทายระดับประเทศที่ส่งผลกระทบต่อประชาชนวงกว้าง เช่น ปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมโดยเฉพาะมลพิษทางอากาศ และปัญหาการจราจรติดขัด เป็นต้น
แม้ว่า Data Sharing จะเป็นหัวใจสำคัญในการปลดล็อคศักยภาพของการใช้ข้อมูลในภาคอุตสาหกรรมต่าง ๆ แต่ก็ปฏิเสธได้ยากว่าทุกวันนี้การแบ่งปันข้อมูลยังเต็มไปด้วยความท้าทาย ไม่ว่าจะเป็นเรื่องสิทธิความเป็นเจ้าของข้อมูล ความปลอดภัยของข้อมูล ข้อกฎหมายเกี่ยวกับการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล และ โจทย์เชิงเทคนิค สำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) หรือ ETDA (เอ็ตด้า) (Electronic Transactions Development Agency) กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม เล็งเห็นถึงประโยชน์ของการทำ Data Sharing ที่จะส่งผลต่อทุก ๆ ภาคส่วน และตระหนักว่าในการรับมือกับความท้าทายเหล่านี้ สิ่งสำคัญคือการสร้างความเชื่อมั่นและความโปร่งใสในกระบวนการทำ Data Sharing ควบคู่ไปกับการกำหนดนโยบายและกรอบการทำงานที่เหมาะสม ETDA พร้อมทำหน้าที่ส่งเสริม สนับสนุน กำกับดูแล เพื่อร่วมเป็นส่วนหนึ่งของการขับเคลื่อน Data Sharing ให้เกิดขึ้นจริงในประเทศไทย
แหล่งอ้างอิงข้อมูล สำหรับเขียนบทความ
European data strategy: Making the EU a role model for a society empowered by data.
Data Never Sleeps 10.0