Work From Home ภาครัฐ พร้อมไหม กับ New Normal

ETDA เผยผลสำรวจบุคลากรภาครัฐ 20 กระทรวง ช่วง COVID-19 ในภาวะล็อกดาวน์ที่ผ่านมา พร้อมทำงานจากบ้านในระดับปานกลาง

สำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) หรือ ETDA (เอ็ตด้า) กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม จัดสำรวจทางออนไลน์ในหัวข้อ ความพร้อมของภาครัฐในการทำงานในช่วงวิกฤติ COVID-19 เพื่อเตรียมพร้อมสู่ New Normal ในระหว่าง 8-12 มิถุนายน 2563 กับบุคคลากรภาครัฐ ทั้ง 20 กระทรวง ว่าช่วงเดือนเมษายน-พฤษภาคม 2563 หรือช่วงที่มีมาตราการล็อกดาวน์ (Lockdown) ทำงานเฉลี่ยกี่วันต่อสัปดาห์ พึงพอใจที่ได้ทำงานจากบ้านในระดับใด จำแนกตามประเภท/ระดับตำแหน่ง/ลักษณะงานและสายงาน และเพราะอะไร ตลอดจนบางกลุ่มไม่ได้ทำงานเพราะอะไร 

ความพร้อมทำงานจากที่บ้าน

 
76.24% ของเจ้าหน้าที่รัฐ ตอบว่าทำงานจากบ้าน และส่วนใหญ่ตอบว่ามีความพร้อมในการทำงานจากที่บ้าน  ในระดับปานกลาง (46.9%) รองลงมาคือ มาก (34.1%), น้อย (11.9%) และไม่สะดวกเลย (7.1%)

ประเภท /ระดับตำแหน่ง /ลักษณะงาน ที่ส่วนใหญ่ตอบว่า พร้อม ทำงานจากบ้าน มาก ได้แก่

• ข้าราชการ ประเภทบริหาร/อำนวยการ (ลักษณะงานไม่ได้เป็นเชิงเทคนิค)
• ข้าราชการ ประเภทวิชาการ/ทั่วไป (ลักษณะงานเชิงเทคนิค)
• พนักงานราชการ/ลูกจ้างประจำ/ลูกจ้างชั่วคราว (ลักษณะงานเชิงเทคนิค)

พร้อม ทำงานจากบ้าน ปานกลาง ได้แก่

• ข้าราชการ ประเภทบริหาร/อำนวยการ (ลักษณะงานเชิงเทคนิค)
• ข้าราชการ ประเภทวิชาการ/ทั่วไป (ล้กษณะงานไม่ได้เป็นเชิงเทคนิค)
• พนักงานราชการ/ลูกจ้างประจำ/ลูกจ้างชั่วคราว (ลักษณะงานไม่ได้เป็นเชิงเทคนิค)

สังเกตได้ว่ากลุ่มที่ทำงานข้าราชการ ประเภทวิชาการ/ทั่วไป และพนักงานราชการ/ลูกจ้างประจำ/ลูกจ้างชั่วคราว ที่มีลักษณะงานเชิงเทคนิค มีความพร้อมในการทำงานมากกว่า กลุ่มที่ลักษณะงานไม่ได้เป็นเชิงเทคนิค

สายงานพร้อมทำงานจากที่บ้าน

สายงานที่ส่วนใหญ่ตอบว่า พร้อมทำงาน จากบ้าน มาก ได้แก่

• สายงานเทคนิค/เทคโนโลยี
• สายงานพัฒนาธุรกิจ นวัตกรรม
• สายงานวิจัย/วิเคราะห์/ประมวลสถิติ

ในขณะที่ สายงานที่ พร้อมทำงาน จากบ้าน ปานกลาง ได้แก่

• สายการสอน/การศึกษา
• สายงานกฎหมาย
• สายงานนโยบาย/กลยุทธ์/งบประมาณ/บริหารโครงการ
• สายงานบริหาร
• สายงานบริหารทรัพยากรบุคคล
• สายงานบัญชี/การเงิน
• สายงานพัสดุ/จัดซื้อจัดจ้าง
• สายงานวิชาการ
• สายงานสนับสนุน เช่น ผู้ประสานงาน ,เลขานุการ
• สายงานสื่อสารองค์กร/ลูกค้าสัมพันธ์

สังเกตเห็นว่า สายงานที่มีความเกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีอยู่แล้วจะมีความพร้อมในการทำงานจากบ้านมากกว่าสายงานอื่น อาจเป็นเพราะมีความคุ้นเคยกับการใช้เทคโนโลยีในการทำงานออนไลน์ทำให้การทำงานสามารถยืดหยุ่นในเรื่องของสถานที่ทำงานได้

ความถี่เฉลี่ยและความพอใจทำงานจากที่บ้าน

ส่วนใหญ่ตอบว่า ทำงานจากบ้าน 3 วันต่อสัปดาห์ (22.3%) รองลงมาคือ 2 วันต่อสัปดาห์ (22.0%) 5 วันต่อสัปดาห์ (11.0%) 1 วันต่อสัปดาห์ (10.8%) 4 วันต่อสัปดาห์ (6.7%) 7 วันต่อสัปดาห์ (2.4%) และ 6 วันต่อสัปดาห์ (1.1%) ทำให้เห็นว่าเจ้าหน้าที่รัฐส่วนใหญ่มีความพร้อมในการทำงานจากบ้านในระดับหนึ่ง แต่ยังไม่สามารถทำงานจากบ้านได้ทุกวัน

ขณะที่ 52.4% ที่ระบุว่า พึงพอใจ กับการทำงานจากบ้าน มาก ให้เหตุผลว่าพึงพอใจเพราะ 

• ประหยัดรายจ่าย เช่น ค่าเดินทาง, ค่าอาหาร, ค่าชอปปิง 16.75%
• ได้มีโอกาสทดลองใช้เทคโนโลยีที่ใช้ทำงานออนไลน์ เช่น ประชุมออนไลน์, จัดเก็บข้อมูลออนไลน์, แก้ไขเอกสารร่วมกันผ่านระบบออนไลน์ 15.79%
• มีเวลาให้กับตัวเอง และครอบครัวเพิ่มมากขึ้น 15.26%
• มีงานแทรก (Adh๐c) น้อยลง เช่น การประชุม หารือโดยไม่ได้นัดหมาย หรือไม่เป็นทางการ 11.62%
• มีสมาธิในการทำงานมากขึ้น 11.17%

ประเภท /ระดับ /ลักษณะงาน แบบไหน พอใจทำงานจากที่บ้าน

เมื่อจำแนกตามประเภท /ระดับตำแหน่ง/ลักษณะงาน กับความพึงพอใจในการทำงานจากที่บ้าน กลุ่มที่ พอใจ ทำงานจากบ้าน มาก ได้แก่

• ข้าราชการ ประเภทวิชาการ/ทั่วไป (ลักษณะงานเชิงเทคนิค)
• ข้าราชการ ประเภทวิชาการ/ทั่วไป (ลักษณะงานไม่ได้เป็นเชิงเทคนิค)
• พนักงานราชการ/ลูกจ้างประจำ/ลูกจ้างชั่วคราว (ลักษณะงานไม่ได้เป็นเชิงเทคนิค)

กลุ่มที่ พอใจ ทำงานจากบ้าน ปานกลาง ได้แก่

• ข้าราชการ ประเภทบริหาร/อำนวยการ (ลักษณะงานเชิงเทคนิค)
• ข้าราชการ ประเภทบริหาร/อำนวยการ (ลักษณะงานไม่ได้เป็นเชิงเทคนิค)
• พนักงานราชการ/ลูกจ้างประจำ/ลูกจ้างชั่วคราว (ลักษณะงานเชิงเทคนิค)

​สังเกตได้ว่า กลุ่มที่ทำงาน ประเภทวิชาการ/ทั่วไป มี ความพอใจที่ทำงานจากบ้านมากกว่า ประเภทบริหาร/อำนวยการ

สายงานไหน พอใจทำงานจากที่บ้าน

สายงาน ที่ส่วนใหญ่ตอบว่า พอใจ ที่ทำงานจากบ้าน มาก ได้แก่

• สายงานเทคนิค/เทคโนโลยี
• สายงานพัฒนาธุรกิจ นวัตกรรม
• สายงานวิจัย/วิเคราะห์/ประมวลสถิติ
• สายงานกฎหมาย
• สายงานนโยบาย/กลยุทธ์/งบประมาณ/บริหารโครงการ
• สายงานบริหาร
• สายงานบริหารทรัพยากรบุคคล

ใครไม่พร้อมทำงานจากที่บ้าน

อย่างไรก็ตาม ยังมี 23.8% ที่ตอบแบบสอบถามระบุว่า ไม่ได้ทำงานจากบ้านเลยในช่วงล็อกดาวน์ โดยส่วนใหญ่ให้เหตุผลว่า

• ลักษณะงาน/ตำแหน่งงานที่รับผิดชอบจำเป็นต้องมาทำงานที่ทำงานมากกว่า 33.0%
• ผู้บังคับบัญชาสั่งการให้เข้ามาทำงานทุกวัน 17.3%
• ที่ทำงานไม่มีนโยบายให้ทำงานจากที่บ้าน 12.3%
• ข้อจำกัดด้านอุปกรณ์ที่ใช้ในการทำงานไม่พร้อม เช่น ไม่มีคอมพิวเตอร์โน้ตบุ๊ก ไม่มี Fax ฯลฯ 10.1%
• ข้อจำกัดด้านการเข้าถึงอินเทอร์เน็ต ช้า หรือไม่เสถียร 7.8%

กรณีศึกษา "e-Meeting Platform กับเจ้าหน้าที่รัฐ"

ผลสำรวจพบ

• ช่วงล็อกดาวน์ที่ผ่านมา เจ้าหน้าที่รัฐส่วนใหญ่ (46.0%) ใช้ e-Meeting Platform ในการประชุม/อบรม/สัมมนา ออนไลน์ เพียง 1 ครั้งต่อสัปดาห์
• ใช้ e-Meeting Platform ของ ต่างประเทศถึง 96.9%